Παρακινδυνευμένη η ενεργειακή διασύνδεση Κύπρου - Τουρκίας

Τους τελευταίους μήνες κατ’ επανάληψιν διάφορα διεθνή κέντρα αποφάσεων είχαν τονίσει και προωθήσει τη σημασία της διασύνδεσης της επίλυσ...

Τους τελευταίους μήνες κατ’ επανάληψιν διάφορα διεθνή κέντρα αποφάσεων είχαν τονίσει και προωθήσει τη σημασία της διασύνδεσης της επίλυσης του κυπριακού, της διευθέτησης των ενεργειακών ζητημάτων στην ανατολική Μεσόγειο και την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην Κύπρο.

Του Ανδρέα Θεοφάνους*

Αρχικά η κυπριακή ηγεσία, σχεδόν στο σύνολό της, είχε απορρίψει μια τέτοια διασύνδεση των τριών αυτών ζητημάτων, ακόμα και συνδυασμό δύο εξ αυτών, τονίζοντας ότι το καθένα από αυτά έπρεπε να αντικρισθεί ξεχωριστά και ανεξάρτητα. Από την άλλη, όμως, δεν θα μπορούσε ποτέ η πολιτική ηγεσία να αρνηθεί διαβουλεύσεις οι οποίες, εκ των πραγμάτων, θα εμπεριείχαν και την ιδέα της διασύνδεσης αυτών των ζητημάτων.

Όμως ολοένα και περισσότερο βλέπουμε τον τελευταίο καιρό ότι από πλευράς κυβέρνησης, οι δηλώσεις στα πιο υψηλά επίπεδα δεν εκπέμπουν την απόρριψη της θέσης της διασύνδεσης, αλλά εμμέσως πλην σαφώς απευθύνουν πρόσκληση για μια τέτοια διασύνδεση. Για παράδειγμα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης κατ’ επανάληψιν τόνισε ότι η λύση του κυπριακού θα αποτελέσει τον καταλύτη γι’ αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ούτως ή άλλως επιδιώκουμε λύση του κυπριακού. Υπογραμμίζω, ταυτόχρονα, ότι είναι δυνατόν, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, μια λύση να αποτελέσει όχι μόνο την απαρχή της επανεκκίνησης της οικονομίας, αλλά και ενός νέου οικονομικού θαύματος.

Από την άλλη, όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι μια κακή λύση του κυπριακού, είναι δυνατό να καταλύσει την πολιτεία, να δημιουργήσει σοβαρές τριβές στην κοινωνία και ταυτόχρονα να επιφέρει μεγαλύτερα δεινά στην οικονομία. Η ουσία, λοιπόν, είναι να επιδιώξουμε μια λειτουργική και βιώσιμη λύση του κυπριακού, η οποία να δημιουργεί προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον.

Σημειώνουμε τις συστηματικές δηλώσεις του υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Ενέργειας Λακκοτρύπη, ο οποίος μεταξύ άλλων τονίζει ότι «δεν τίθεται θέμα να περάσει αγωγός από την Τουρκία, εάν δεν επιλυθεί πρώτα το κυπριακό πρόβλημα». Εάν αξιολογήσει κάποιος αυτήν τη δήλωση, μπορεί εύλογα να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εάν η Τουρκία συναινέσει σε μια λύση του κυπριακού, τότε είναι δυνατόν η κυπριακή κυβέρνηση να αποδεχθεί την προώθηση του αγωγού στην
Τουρκία. Επισημαίνεται, όμως, ότι διάφορες μελέτες καταδεικνύουν ότι θα είναι παρακινδυνευμένο -τόσο οικονομικά αλλά κυρίως γεωστρατηγικά- για την Κυπριακή Δημοκρατία και την ευρύτερη περιοχή να δεχθεί μια τέτοια κατάσταση. Ενδεχομένως η σοφότερη και πιο προσοδοφόρα λύση θα είναι η κατασκευή τερματικού στην Κύπρο με την εμπλοκή του Ισραήλ, αλλά και αραβικών χωρών.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη σταδιακή αλλά συστηματική επιδείνωση της οικονομίας και την προσκόλληση της κυβέρνησης στην αδιέξοδη μνημονιακή πολιτική, διαφαίνεται ότι η κυβέρνηση πιστεύει ότι ο από μηχανής θεός θα λειτουργήσει με έναν τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε οι εξελίξεις στο κυπριακό να επιφέρουν οφέλη και στην οικονομία. Θεωρώ ότι η όλη συλλογιστική είναι υπεραπλουστευμένη και πολύ επικίνδυνη. Φυσικά, θα ήταν ευχής έργο να είχαμε εξελίξεις, που να δώσουν λύσεις και κατευθύνσεις εφ’ όλης της ύλης, οι οποίες να οδηγούν σε θετικά αποτελέσματα. Αλλά δεν μπορούμε να θεωρούμε δεδομένη ότι μία τέτοια κατάληξη θα συμβεί, επειδή το επιθυμεί η κυπριακή κυβέρνηση. Ο στρατηγικός προγραμματισμός για την επόμενη μέρα, με την αξιολόγηση διαφόρων σεναρίων, έπρεπε να είχε ξεκινήσει από καιρό.

* Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Από «ΣΗΜΕΡΙΝΗ»