Η Πτώση της Ευρωπαϊκής «Αυτοκρατορίας»

Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποια μεταμοντέρνα εκδοχή του Δάντη, υπό την καθοδήγηση του Βιργιλίου, ώστε να εξηγήσει σε έναν σαστισμένο κόσμο...

Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποια μεταμοντέρνα εκδοχή του Δάντη, υπό την καθοδήγηση του Βιργιλίου, ώστε να εξηγήσει σε έναν σαστισμένο κόσμο τι ακριβώς συμβαίνει στην Ευρώπη κατά τον απόηχο των πρόσφατων ιταλικών εκλογών.

Εκ πρώτης όψεως, οι Ιταλοί φαίνεται να ψήφισαν ένα συντριπτικό «όχι» - ενάντια στην λιτότητα (που επιβλήθηκε με τρόπο γερμανικό)· ενάντια στην αύξηση της φορολογίας· ενάντια στις περικοπές του προϋπολογισμού οι οποίες (στη θεωρία) σχεδιάστηκαν για να σώσουν το ευρώ. Σύμφωνα με τα λόγια του κεντροαριστερού δημάρχου της Φλωρεντίας, Ματέο Ρέντσι, «οι πολίτες μας μίλησαν δυνατά και ξεκάθαρα, ωστόσο μπορεί να μην έχουμε συνειδητοποιήσει πλήρως ακόμα το μήνυμά τους.» Στην πραγματικότητα όμως, το μήνυμά τους είναι απολύτως κατανοητό.  

Τέσσερις είναι οι βασικοί πρωταγωνιστές σε αυτό το ηθικό/υπαρξιακό θεατρικό, το οποίο ακολουθεί την παλαβή παράδοση της κομέντια ντελ άρτε.  

«Πύρρειος» νικητής των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών, αναδείχθηκε ο Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι, ηγέτης του συνασπισμού της κεντροαριστεράς· ωστόσο δεν είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο αδιαφιλονίκητος χαμένος είναι ο πρώην τεχνοκράτης της Goldman Sachs και υπηρεσιακός πρωθυπουργός, Μάριο Μόντι. 

Και μετά, υπάρχουν και οι πραγματικοί κερδισμένοι: οι «δύο κλόουν» -έτσι τουλάχιστον αναφέρονται σε αυτούς, η Γερμανία, αλλά και το City του Λονδίνου, μέσω του Economist. Πρόκειται για τον επαναστάτη κωμικό Μπέπε Γκρίλο και το Κίνημα του των Πέντε Αστέρων, και τον διαβόητο δισεκατομμυριούχο και πρώην πρωθυπουργό, Σίλβιο «μπούγκα-μπούγκα» Μπερλουσκόνι.  

Για να γίνουν τα πράγματα ακόμη πιο μπερδεμένα, ο Μπερλουσκόνι καταδικάστηκε την περασμένη Πέμπτη σε ενός έτους φυλάκιση για σκάνδαλο υποκλοπών. Φυσικά, θα ασκήσει έφεση. Και όπως και παλιότερα, που είχε κατηγορηθεί και καταδικαστεί, έτσι και τώρα θα αφεθεί ελεύθερος. Το μάντρα του παραμένει το ίδιο: «Καταδιώκομαι από την ιταλική δικαιοσύνη.»

Και η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Οι τέσσερις αυτοί χαρακτήρες –Μπερσάνι, Μόντι, Γκρίλο και Μπερλουσκόνι- τυχαίνει να βρίσκονται στο επίκεντρο μίας ευρύτερης σαιξπηρικής τραγωδίας: της πολιτικής αποτυχίας της τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), η οποία μεταφράζεται στην απόλυτη συντριβή της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός ευρωπαϊκού σχεδίου που δεν περιελάμβανε ποτέ μία πολιτική «ένωση» -και που ουσιαστικά είχε να κάνει μόνο με το ευρώ ως κοινό νόμισμα. Δεν προκαλεί άλλωστε έκπληξη το γεγονός ότι ο σημαντικότερος μηχανισμός ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Από την άλλη πλευρά, μπορούμε πλέον να εγκαταλείψουμε κάθε ελπίδα ότι οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα ζητήσουν από τους δυσαρεστημένους πολίτες μία πραγματική Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλει κανείς πια κάτι τέτοιο; Και υπό ποία μορφή ακριβώς;  

Ας γνωρίσουμε καλύτερα το «Παραλογιστάν».

Γιατί συνέβησαν τα πράγματα με τον τρόπο που συνέβησαν, στην Ιταλία; Σπάνια θα συναντήσουμε καλύτερη εξήγηση από αυτή του Μάρκο Κατάνεο, όπως την εκφράζει στο blog του, προσπαθώντας να καταλάβει και ο ίδιος καλύτερα τη «χώρα του παραλόγου». 

Όλα ξεκίνησαν με έναν εκλογικό νόμο, ο οποίος ακόμα και στην Ιταλία θεωρήθηκε «ulna porcata» (ένα μάτσο σκουπίδια), επικυρώνοντας ένα ήδη «δυσανάλογο» πολιτικό σύστημα (ας το σημειώσουν αυτό οι πολιτικοί επιστήμονες), το οποίο μπορούσε να οδηγήσει μόνο σε κατάσταση ακυβερνησίας.  

Σύμφωνα με την απαράμιλλη περιγραφή του Κατάνεο, τα αποτελέσματα στις εκλογές ήρθαν ως εξής: ο συνασπισμός του «Όλοι για Έναν, και Ένας για Όλους» του Μπερσάνι πήρε το 31,6% των ψήφων. Ο συνασπισμός του «Όλοι για την Πάρτη Μου» του Μπερλουσκόνι πήρε το 30,7%. Και ο ολοκαίνουριος συνασπισμός του «Ένας ισούται με Έναν, και Όλοι οι Άλλοι ισούνται με Κανέναν» του Γκρίλο πήρε ένα εκπληκτικό 23,8%. 

Παρ’ όλα αυτά, αψηφώντας κάθε λογική, στο τέλος ο «Όλοι για την Πάρτη Μου» πήρε 116 έδρες, ο «Όλοι για Έναν, και Ένας για Όλους» πήρε 113, και ο «Ένας ισούται με Έναν, και Όλοι οι Άλλοι ισούνται με Κανέναν» πήρε μόλις 54 – λιγότερες από τις μισές δηλαδή. 

Μεταξύ των κοινών ανθρώπων, από το Τορίνο μέχρι τη Ρώμη και το Παλέρμο, παρατηρείται παράλληλη εξήγηση. Τουλάχιστον 45% των Ιταλών, από συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους που ζουν με 1.000 ευρώ το μήνα, μέχρι τραπεζίτες που βγάζουν 10 εκατομμύρια το χρόνο, δεν επιθυμούν καμία αλλαγή. Ένα άλλο 45% -οι άνεργοι και οι κακοπληρωμένοι- θέλουν ριζικές αλλαγές. Και, το 10% δεν ενδιαφέρεται –και δεν ενδιαφερόταν ποτέ και ούτε πρόκειται. Ας προσθέσουμε λοιπόν σε αυτή την συνταγή και το συστατικό της ακυβερνησίας.

Και, αν είναι εφικτό, ας προσπαθήσουμε να αποσπάσουμε από όλο αυτό, ένα ψήγμα σοφίας. Τα οικονομικά του λεγόμενου «Παραλογιστάν» θα είναι σύντομα στην ίδια δεινή κατάσταση με τα οικονομικά του «Ελληνιστάν» -αυτούς τους γειτονικούς απογόνους του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Και τότε, το «Παραλογιστάν» θα γίνει μοντέλο για την Ευρώπη αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο –όπου το 1% του πληθυσμού θα ελέγχει το 99% του εθνικού πλούτου. Από τον Λορέντζο ντε Μεντίτσι στον Μπερλουσκόνι· αυτό κι αν πρόκειται για Παρακμή και Πτώση.

«Μπούγκα-Μπούγκα» μωρό μου! 

Καταδικασμένος μέχρι αηδίας (συμπεριλαμβανομένης της φοράς που καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή τον Οκτώβριο του 2012, και αφέθηκε ελεύθερος ξανά)· δικαιούχος ειδικών νόμων-τεχνασμάτων σχεδιασμένων για την προστασία του εαυτού του, αλλά και της πελώριας αυτοκρατορίας του· κάπως έτσι έχει ξετυλιχτεί το σατιρικό έπος του «μπούγκα-μπούγκα». Τους έχει νικήσει όλους (μέχρι στιγμής). Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι μπορεί τελικά να είναι το απόλυτο φαβορί επιστροφής. Πως τα κατάφερε και αυτή την φορά; 

Είναι εύκολο όταν συνδυάζει κανείς τη δύναμη των μέσω μαζικής ενημέρωσης (και του εταιρικού ελέγχου) ενός δισεκατομμυριούχου, με τις εξωπραγματικές υποσχέσεις –όπως την ακύρωση του μισητού φόρου ακίνητης περιουσίας. Και πως θα καλύψουμε το έλλειμμα; Απλό: Ο Σίλβιο υποσχέθηκε νέους φόρους στο τζόγο, και μία σκιερή συμφωνία για ανάκτηση μέρος των κεφαλαίων που κρατούνται από Ιταλούς σε ελβετικές τράπεζες.     

Δεν έχει φυσικά καμία σημασία το ότι η Ελβετία ξεκαθάρισε αμέσως ότι θα χρειάζονταν χρόνια για να πάρει μπρος αυτό το σχέδιο. Ακόμα και η μεγάλη αντιπολίτευση του Σίλβιο αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι η ιδέα ήταν «σημάδι μεγαλοφυΐας». Σχεδόν το 25% των Ιταλών ψήφισε το κόμμα του Μπερλουσκόνι. Σχεδόν το ένα τρίτο, υποστήριξε τον δεξιό του συνασπισμό. Στη Λομβαρδία –γνωστή ανεπίσημα και ως το ιταλικό Τέξας- ο συνασπισμός του Σίλβιο διέλυσε την κεντροαριστερά. Η Τοσκάνη, από την άλλη πλευρά, ψήφισε παραδοσιακά αριστερά, ενώ η Ρώμη είναι κλασικά μία πόλη στην οποία παίζουν πάντα και οι δύο πλευρές.  

Οι ψηφοφόροι του Μπερλουσκόνι είναι, κατά κύρια ομολογία, ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων· η βόρεια Ιταλία, που οδηγεί την οικονομία. Είναι όλοι τους «τρελαμένοι» με τους φόρους, από ολόκληρες λεγεώνες φοροφυγάδων μέχρι άλλους που ασφυκτιούν από το βάρος της φορολογίας. Προφανώς, ελάχιστα ενδιαφέρονται όλοι αυτοί για τα δημοσιονομικά ελλείμματα της Ρώμης. Και όλοι τους πιστεύουν ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα έπρεπε να σαπίσει στον ένατο κύκλο της κόλασης του Δάντη.  

Η Φράου Μέρκελ, από τη μεριά της, φλερτάρει με την ιδέα να συνεχίσει να σαλπάρει στα «ήρεμα νερά της ευρωζώνης» προς την τρίτη συνεχόμενη θητεία της στις ερχόμενες εκλογές του Σεπτεμβρίου. Ούτε κατά διάνοια! Δεν πρόκειται να τα καταφέρει, χάρη στους ψηφοφόρους του Μπερλουσκόνι και του Γκρίλο. Αυτή κι αν είναι άβυσσος μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ευρώπη. Η σύνοδος κορυφής της ΕΕ αυτό το μήνα θα είναι σίγουρα συναρπαστική! 

Οι σέξι κλόουν-πολιτικοί.

Χαμός γίνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εφημερίδα «Le Monde» επιμένει ότι η Ευρώπη δεν περνά στιγμές αγωνίας. Ναι, πράγματι, διότι βρίσκεται ήδη σε κώμα.

Και, παρ’ όλα αυτά, οι Βρυξέλλες (η φωλιά των γραφειοκρατών που λέγεται Ευρωπαϊκή Επιτροπή) και το Βερολίνο (η γερμανική κυβέρνηση) απλά δεν ενδιαφέρονται για κάποιο σχέδιο Β. Οι λύσεις είναι δύο: ή λιτότητα ή το κλείνουμε το μαγαζί. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Ολλανδός Υπουργός Οικονομικών Jeroen Dijsselbloem – ο νέος επικεφαλής της θεαματικά μη διαφανούς πολιτικής επιτροπής που διαχειρίζεται το ευρώ- δήλωσε ότι αυτά τα οποία έκανε ο Μόντι (και τα οποία απορρίφθηκαν απερίφραστα από τους Ιταλούς) είναι «ζωτικής σημασίας για ολόκληρη την ευρωζώνη».

Το 2012, η οικονομία της Ιταλίας συρρικνώθηκε κατά 2,2%, πάνω από 100.000 μικρές επιχειρήσεις χρεωκόπησαν (και ναι, συνέχισαν να ψηφίζουν Μπερλουσκόνι), και η ανεργία είναι πάνω από 10% (στην πραγματικότητα πάνω από 15%). Η Ιταλία μπορεί να έχει το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα. Ωστόσο, εδώ εκδηλώνεται και πάλι το «Παραλογιστάν» σε όλο του το μεγαλείο, μέσω της λιτότητας· το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι της Γαλλίας και της Ολλανδίας.

Ας ανοίξουμε τη σαμπάνια· η Γαλλία βρίσκεται σε κάθετη παρακμή. Και δεν είναι μόνο η βιομηχανική παρακμή αλλά και η πολυετής ύφεση, οι κοινωνικές αναταραχές και το δημόσιο χρέος άνω του 90% του ΑΕΠ. Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έναν επιπλέον χρόνο για να ρίξει το έλλειμμά της κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Ο Τζενς Γουιντμαν, πρόεδρος της Bundesbank, απάντησε «ξεχάστε το». 

Η Πορτογαλία ζητάει επίσης λίγη βοήθεια από την τρόικα. Η οικονομία της Πορτογαλίας εμφανίζει συρρίκνωση (κατά 2%) για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, με την ανεργία να βρίσκεται σε επίπεδα άνω του 17%.  

Η Ισπανία είναι βυθισμένη σε φρικτή ύφεση, υποφέροντας επίσης από τεράστια κρίση χρέους. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,7 τοις εκατό το 2012 και, σύμφωνα με τη Citibank, φέτος πρόκειται να μειωθεί περαιτέρω κατά 2,2%. Η ανεργία κυμαίνεται στο συντριπτικό 26%, με την ανεργία μεταξύ των νέων να κυμαίνεται άνω των 50%. Δε μπορεί ο καθένας να πετύχει το λαχείο παίζοντας για τη Μπαρτσελόνα ή τη Ρεάλ Μαδρίτης. Η Ιρλανδία έχει το μεγαλύτερο έλλειμμα της ευρωζώνης, στο 8%, και έχει μόλις πραγματοποιήσει αναδιάρθρωση του χρέους των τραπεζών της.

Η Ελλάδα είναι στο πέμπτο έτος ύφεσης στη σειρά, με την ανεργία πάνω από το 30% -και αυτό μετά από δύο πακέτα λιτότητας. Η Αθήνα τρέχει γύρω-γύρω σε κύκλους, παλεύοντας με τους δανειστές της, ενώ παράλληλα προσπαθεί να ανακουφιστεί από τις δρακόντειες περικοπές. Οι Έλληνες είναι ανένδοτοι· η κατάσταση είναι χειρότερη από ότι στην Αργεντινή το 2001. Και, να θυμόμαστε, ότι η Αργεντινή προχώρησε σε αθέτηση πληρωμών.

Ακόμη και η Ολλανδία βρίσκεται υπό σοβαρή τραπεζική κρίση. Και σαν το «κερασάκι στην τούρτα», ο Ντέιβιντ Κάμερον έρχεται να προσθέσει στην όλη αναταραχή το ερώτημα του μέλλοντος της Βρετανίας στην Ευρώπη.

Έτσι, ήταν για μία ακόμα φορά η σειρά του Μπερλουσκόνι να νοστιμέψει την ιστορία. Ποιος άλλος; Μόνο ο Καβαλιέρε θα μπορούσε να κάνει την εξής δήλωση-διαμάντι: ότι «το περίφημο spread –η διαφορά του κόστους δανεισμού μεταξύ Ιταλίας και Γερμανίας στις αγορές ομολόγων- είχε «εφευρεθεί» το 2011 από το Βερολίνο (τη Γερμανική κυβέρνηση) και τη Φρανκφούρτη (την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), έτσι ώστε να τον ξεφορτωθούν, αυτόν τον Σίλβιο, και να «εκλέξουν» τον τεχνοκράτη Μόντι. Επίσης αναμενόμενο, ήταν και το γεγονός ότι τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης δεν έδειξαν κανένα έλεος ως αντίποινα. Η Ιταλία και οι Ιταλοί χλευάζονται επί μονίμου βάσεως ως «παιδιάστικοι», «ακυβέρνητοι» και «μεγάλος κίνδυνος για την ευρωζώνη». (βλέπε, για παράδειγμα, Der Spiegel).  

Το δημοφιλέστατο ταμπλόιντ Bild εφηύρε ακόμα και μία ονομασία για ένα νέο είδος πίτσας: αντί για Quattro Stagioni (Τέσσερις Εποχές), θα λέγεται Quattro Stagnazioni (Τέσσερις Στασιμότητες). 

Η ετυμηγορία είναι ότι η Ιταλία βρίσκεται «στα χέρια των κλόουν-πολιτικών, οι οποίοι μπορεί να διαλύσουν το ευρώ ή να αναγκάσουν τη χώρα να εξέλθει από την ένωση». Ακόμα και η φιλελεύθερη-προοδευτική εφήμεριδα Der Tagesspiegel στο Βερολίνο, αναφέρεται στην Ιταλία ως «κίνδυνο για την Ευρώπη».

Ο Peer Steinbruck, ο πρώην υπουργός οικονομικών της Γερμανίας και υποψήφιος με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ενάντια στη Μέρκελ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, το συνόψισε όλο ως εξής: «Ως ένα βαθμό, είμαι αρκετά τρομοκρατημένος επειδή δύο κλόουν κέρδισαν τις εκλογές.»

Έτσι, ότι κυβέρνηση κι αν προκύψει στην Ιταλία, το μήνυμα από τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και τη Φρανκφούρτη παραμένει το ίδιο: «αν δεν κάνεις περικοπές, και αν δεν συνεχίσεις να κάνεις περικοπές, τότε θα βρεθείς μόνος σου, και άξιος της μοίρας σου.» 

Η Γερμανία, από πλευράς της, έχει μόνο το σχέδιο Α. Το οποίο λέει πολύ απλά: «Ξεχάστε της χώρες του Club Med». Αυτό σημαίνει στενότερη ενσωμάτωση με την Ανατολική Ευρώπη (και παρακάτω στο μέλλον, με την Τουρκία). Μία συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με τις ΗΠΑ. Και μεγαλύτερη επιχειρηματική δραστηριότητα με τη Ρωσία –η ενέργεια είναι το κλειδί- και με τις χώρες BRICs γενικότερα. Άσχετα με το πώς θα παρουσιαστεί στο κοινό, το γεγονός παραμένει ότι οι γερμανικές δεξαμενές σκέψης έχουν ήδη στα σκαριά μία ευρωζώνη δύο ταχυτήτων.  

Οι άνθρωποι θέλουν ποσοτική χαλάρωση

H Annalisa Piras, στην ταινία με τον πολύ σωστό τίτλο «Girlfriend in a Coma, την οποία έγραψε μαζί με τον πρώην εκδότη του Economist Bill Emmott,», προσπάθησε να αποκρυπτογραφήσει τα ελαττώματα, αλλά και τις αρετές της Ιταλίας. 

Και είναι γεγονός ότι η Ιταλία συνεχίζει ακόμα να παρουσιάζει λαμπρά δείγματα, και όχι μόνο μέσα από την Prada ή τη Maserati, το ζαμπόν Πάρμας ή τα κρασιά Brunello· και την εφαρμογή κινητών τηλεφώνων Atom –μία από τις καλύτερες εφαρμογές στον κόσμο που δίνει στον χρήστη άπειρες δυνατότητες εξατομίκευσης των λειτουργιών του τηλεφώνου χωρίς να χρειάζεται γνώσεις προγραμματισμού- η οποία σχεδιάστηκε από τέσσερις 20άρηδες στη Ρώμη, σύμφωνα με την εφημερίδα La Republica. 

Ο φιλόσοφος Φράνκο Μπεράρντι –ο οποίος ήταν μέρος των ιταλικών αυτονομιστικών κινημάτων του 1970- αξιολογεί ορθώς ότι η Ευρώπη σήμερα ζει τις άμεσες συνέπειες της δεκαετίας του 1990, όταν το οικονομικό κεφάλαιο κατέλαβε το ευρωπαϊκό μοντέλο και το «ασβεστοποίησε» δυνάμει του νεοφιλελευθερισμού.

Συνεπώς, υπάρχουν λεπτομερή στοιχεία για να υποστηρίξει κανείς ότι οι οικονομικοί «Άρχοντες του Σύμπαντος» χρησιμοποίησαν τον απόηχο της οικονομικής κρίσης του 2008, για να θέσουν σε κίνηση την πολιτική αποσύνθεση της ΕΕ μέσω ενός τσουνάμι περικοπών μισθών, έλλειψης θέσεων απασχόλησης για τους νέους, ισοπέδωσης των συντάξεων και σκληρών ιδιωτικοποιήσεων των πάντων. Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία ως προς το γιατί περίπου 75% των Ιταλών κατέληξαν να λένε «Όχι» στο Μόντι και τη Μέρκελ.

Η τελική ανάλυση δείχνει πως οι Ευρωπαίοι –είτε από τις χώρες του κλαμπ της Μεσογείου είτε από ορισμένες οικονομίες του βορρά- έχουν βαρεθεί να πληρώνουν το χρέος που συσσωρεύεται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Το κίνημα του Γκρίλο αυτό καθεαυτό –ακόμα και λαμβάνοντας 8,7 εκατομμύρια ψήφους- προφανώς δεν είναι ικανό να κυβερνήσει την Ιταλία. Ορισμένες από τις (ασαφείς) του ιδέες έχουν τεράστια απήχηση στις νέες γενιές, ιδιαίτερα η μονομερής αθέτηση του δημοσίου χρέους (βλέπε τα παραδείγματα της Αργεντινής, της Ισλανδίας και της Ρωσίας), η εθνικοποίηση των τραπεζών, και η ιδέα ενός πιστοποιημένου, εγγυημένου εισοδήματος «ιθαγένειας» των 1000 Ευρώ το μήνα. Και μετά, θα ακολουθούσαν διαδοχικά δημοψηφίσματα, για τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και, φυσικά, για την παραμονή στην ευρωζώνη.

Αυτό που έχει σίγουρα ήδη καταφέρει το κίνημα του Γκρίλο, είναι να δείξει το πόσο ακυβέρνητη έχει γίνει η Ευρώπη υπό το καθεστώς λιτότητας της Μέρκελ και του Μόντι. Τώρα το μπαλάκι έχει περάσει στην πλευρά της ευρωπαϊκής οικονομικής ελίτ. Οι περισσότεροι δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα η Ιταλία να γίνει η νέα Ελλάδα.  

Συνεπώς γυρίζουμε πάλι πίσω στην αρχή. Η μόνη διέξοδος θα ήταν η πολιτική αναδιατύπωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως έχουν τα πράγματα, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι παρακολουθούν, ανίσχυροι, το θάνατο του κράτους πρόνοιας, το οποίο θυσιάζεται στο βωμό της Ύφεσης. Και αυτό συμβαίνει παράλληλα με το γεγονός ότι η Ευρώπη τείνει να γίνεται όλο και πιο ασήμαντη στο παγκόσμιο ταμπλό –με εξαιρέσεις πάντα τη Ρεάλ Μαδρίτης ή τη Μπάγερν Μονάχου.  

Η πτώση της Ευρωπαϊκής «Αυτοκρατορίας» μπορεί να μετατραπεί σε μία ιστορία τρόμου που να ξεπερνά οτιδήποτε φαντάστηκε ο Πόε –με στοιχεία φασισμού (ήδη ορατά), νέο-Ντικενσιανή εκμετάλλευση εργατών και έναν ευρέως διαδεδομένο κοινωνικά, εμφύλιο πόλεμο. Στο πλαίσιο αυτό, η αργή ανοικοδόμηση μίας Ευρώπης με κοινωνικές βάσεις, θα μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε ένα άπιαστο όνειρο.  

Τι θα συμπέραινε ο Δάντης από όλα αυτά; Επί του παρόντος, ο μέγας Ρομπέρτο Μπενίνι, που κατάγεται από την Τοσκάνη, ερμηνεύει και σχολιάζει εις βάθος 12 κάντος –από το XI μέχρι το XXII- της Κόλασης του Δάντη, μέρους της Θείας Κωμωδίας. Μαγεμένος, τον παρακολούθησα στο RAI της ιταλικής τηλεόρασης –στην πλατεία μπροστά από την υπέροχη βασιλική εκκλησία Santa Croce της Φλωρεντίας, φίσκα στον κόσμο. Τα λόγια του Μαέστρου έρρεαν με κοσμική τελειότητα και οι στίχοι του Δάντη έβγαζαν απόλυτο νόημα.  

Τι ωραία θα ήταν αν μπορούσε το πνεύμα του να διαφωτίσει και τους κατοίκους της κολάσεως, από το Μόντι και τη Μέρκελ, μέχρι το Μπερλουσκόνι και τους τραπεζίτες της ΕΚΤ- ευθυγραμμίζοντας για άλλη μια φορά τον Άνθρωπο με τα άστρα και δείχνοντας τον δρόμο σε μια προβληματισμένη Ευρώπη.

Πηγή