Ανεξάρτητη έκθεση - καταπέλτης για το ΔΝΤ

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) είχε την τάση να παρουσιάζει υπερβολικά αισιόδοξα σενάρια για την ανάπτυξη των χωρών που ζητούσαν πο...

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) είχε την τάση να παρουσιάζει υπερβολικά αισιόδοξα σενάρια για την ανάπτυξη των χωρών που ζητούσαν πολύ μεγάλα δάνεια από αυτό, δήλωσαν ανεξάρτητοι ελεγκτές...

Οι αισιόδοξες προβλέψεις έδιναν τη δυνατότητα στο ΔΝΤ να δανείσει δισεκατομμύρια δολαρίων σε χώρες, όπως την Ελλάδα και την Ουκρανία, καθώς επέτρεπαν τη συμμόρφωση του Ταμείου με τους αυστηρούς κανόνες του, σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους (σ.σ.: των χωρών στις οποίες δίνει τα δάνεια) ή τους στόχους του για τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ, αναφέρει το Ρόιτερς.

Οι μεροληψίες του ΔΝΤ, ωστόσο, μειώνονταν ή εξαφανίζονταν κατά τον πρώτο έλεγχο του προγράμματος των χωρών, συνήθως τρεις ή έξι μήνες μετά την πρώτη έγκριση των προγραμμάτων διάσωσης.

«Οι βραχυπρόθεσμες προβλέψεις για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ και τον πληθωρισμό… είχαν την τάση να είναι αισιόδοξες στις περιπτώσεις ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, που χαρακτηρίζονταν από πολύ μεγάλη χρήση των πόρων του ΔΝΤ» αναφέρει στην έκθεση που συνέταξε το Ανεξάρτητο Γραφείο Αξιολόγησης. Το Γραφείο ανέλυσε τις οικονομικές προβλέψεις του Ταμείου από το 2002 έως το 2011. Στις περιπτώσεις των προγραμμάτων που συνοδεύονταν από πολύ υψηλά δάνεια, το ΔΝΤ τροποποιεί τους κανόνες του, ώστε να δίνει δάνεια που αντιστοιχούν σε υπερδιπλάσιο ποσό από τη συμμετοχή της χώρας (quota) στο Ταμείο, σε ένα μόνο έτος. Οι περιπτώσεις αυτές αντιστοιχούσαν σε πάνω από το 85% των συνολικών δανείων που έδωσε το ΔΝΤ στο παραπάνω χρονικό διάστημα, σύμφωνα με την έκθεση. Το ΔΝΤ χρησιμοποιεί τις οικονομικές προβλέψεις του για να υπολογίσει το επίπεδο βιωσιμότητας του χρέους μίας χώρας και να αποφασίσει πόσα χρήματα μπορεί να δανείσει και ποια μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας απαιτούνται.

Το Γραφείο Αξιολόγησης διαπίστωσε, επίσης, ότι το Ταμείο υπερεκτιμούσε την ανάπτυξη και υποεκτιμούσε τον πληθωρισμό κατά τη διάρκεια περιφερειακών ή παγκόσμιων υφέσεων, ή κατά τη διάρκεια κρίσεων σε μεμονωμένες χώρες - αν και ο ιδιωτικός τομέας έκανε τα ίδια λάθη. Στις άλλες περιπτώσεις, η έκθεση διαπίστωσε ότι οι προβλέψεις του ΔΝΤ δεν ήταν γενικά μεροληπτικές και ότι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι εμπιστεύονταν τις προβλέψεις του. Οι ελεγκτές συνέστησαν στο ΔΝΤ να κάνει καλύτερη δουλειά στις προβλέψεις του, μαθαίνοντας από την εμπειρία, και να ενισχύσει τη διαφάνεια, περιγράφοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια πώς κάνει τις προβλέψεις του. Σε δήλωση που διένειμε, μαζί με την έκθεση, η Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ κυρία Κριστίν Λαγκάρντ και το προσωπικό του Ταμείου συμφώνησαν με το μεγαλύτερο μέρος των συμβουλών του Γραφείου.

Die Standaard: Το ΔΝΤ "σιωπηλός σύμμαχος των σοσιαλιστικών ιδεών"

Για «εντυπωσιακή μεταμόρφωση» του Διεθνού Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), από «άτεγκτο υπερασπιστή» της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε «σιωπηλό σύμμαχο σοσιαλιστικών ιδεών», κάνει λόγο η βελγική εφημεριδα De Standaard σε ανάλυση που δημοσιεύει υπό τον τίτλο «Η στροφή προς τα αριστερά του ΔΝΤ».

Επισημαίνεται, ειδικότερα, ότι «το νούμερο 2 του ΔΝΤ», ο πρώην τραπεζίτης Ντέηβιντ Λίπτον, εκφώνησε προ ημερών μια «βαρυσήμαντη», όπως χαρακτηρίζεται, ομιλία με θέμα τους τρόπους με τους οποίους οι κυβερνήσεις μπορούν να γεφυρώσουν το χάσμα πλουσίων/φτωχών μέσω της φορολογίας, όπου γίνεται ξεχωριστή μνεία στις ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις που επιφέρουν οι ανισότητες για τον κοινωνικό ιστό.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, η ομιλία αυτή σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή πλεύσης από την πλευρά του ΔΝΤ, το οποίο επί σειρά ετών αποτελούσε εξέχον μέλος της σχολής σκέψης που είναι γνωστή ως «Συναίνεση της Ουάσιγκτον». Η τελευταία, υπενθυμίζει η εφημερίδα, αντανακλούσε την απόλυτη ταύτιση απόψεων μεταξύ ΔΝΤ, Παγκόσμιας Τράπεζας και αμερικανικής κυβέρνησης, ως προς το ότι η φιλελευθεροποίηση, η απρόσκοπτη λειτουργία των αγορών και η μείωση του κράτους αποτελούσαν την ιδανικότερη συνταγή για την τόνωση της ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, προσθέτει η De Standaard, οι ανισότητες έμπαιναν σε δεύτερη μοίρα, καθώς αυτό που προείχε ήταν η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας προκειμένου να καταστεί δυνατή και η αποπληρωμή των δανείων που χορηγούσε το ΔΝΤ στις χώρες που προσέφευγαν σ’ αυτό.

Τονίζεται στη συνέχεια πως η Ελλάδα αποτέλεσε το κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής αυτής της στρατηγικής, μιας και υπήρξε η πρώτη δυτική χώρα τα τελευταία χρόνια που χτύπησε την πόρτα του ΔΝΤ. Προς γενική κατάπληξη όμως, συνεχίζει η εφημερίδα, το ΔΝΤ δεν έδειξε και μεγάλη προθυμία να εφαρμόσει μια πολιτική αυστηρής λιτότητας στην Ελλάδα παρά τις πιέσεις των άλλων δύο μελών της τρόικας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, σημειώνει, ότι το ΔΝΤ έφτασε μέχρι το σημείο να εκπονήσει μελέτη η οποία κατέτεινε στο συμπέρασμα ότι η πολιτική σκληρής λιτότητας δεν υπήρξε η ενδεδειγμένη για την αντιμετώπιση της κρίσης, ενώ παράλληλα αναγνώριζε ότι η κριτική που ασκούσαν οικονομολόγοι όπως οι Ντε Γκρου και Κρούγκμαν δεν ήταν αβάσιμη. Οι επιφυλάξεις που διατύπωσαν όμως οι επιφανείς αυτοί οικονομολόγοι δεν εισακούστηκαν, προσθέτει η De Standaard.

Πρόκειται για έναν «κεραυνό εν αιθρία», παρατηρεί η εφημερίδα, καθώς ανέκαθεν το ΔΝΤ υπήρξε ιδιαίτερα φειδωλό στη διατύπωση απόψεων, ιδίως όταν αυτές στρέφονταν ενάντια στη δημοσιονομική ορθοδοξία που με ευλάβεια στήριζε από την ίδρυσή του.

Βεβαίως, συμπληρώνει η εφημερίδα, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι απόψεις αυτές που διαρρέουν στα ΜΜΕ δεν απηχούν την επίσημη οπτική του ιδρύματος, αλλά μόνον τις αντιλήψεις συγκεκριμένων οικονομολόγων που διενεργούν επιστημονικές μελέτες μέσα σε μια «φιλελεύθερη» και ανεκτική ατμόσφαιρα. Ωστόσο, συμπληρώνει, είναι πασιφανές ότι οι υψηλά ιστάμενοι του ΔΝΤ έχουν αρχίσει να τείνουν ολοένα και περισσότερο ευήκοον ους στις «αριστερές» αυτές απόψεις.

Από  ΑΠΕ - ΑΜΠΕ