Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και ο άρπαγας

Η τουρκική φιλοσοφία του μελετημένου παζαριού εφαρμόζεται από τους Τούρκους πολιτικούς στις διεθνείς σχέσεις τους. Γράφει ο Δημήτρη...

Η τουρκική φιλοσοφία του μελετημένου παζαριού εφαρμόζεται από τους Τούρκους πολιτικούς στις διεθνείς σχέσεις τους.

Γράφει ο Δημήτρης Περδίκης

Από το τέλος του 1^ου Παγκοσμίου Πολέμου και την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας άρχισε να καλλιεργείται η ιδέα της επανάκτησης των χαμένων εδαφών. Η εθνικιστική Τουρκία του Μουσταφά Κεμάλ ή Ατατούρκ ψήφισε τον «Εθνικό Όρκο» (Ulusal Ant - Ahd-i Milli) στις 28 Ιανουαρίου 1920, που εκφράζει την Τουρκία «των ονείρων». 

Έτσι διαμορφώθηκε η πεποίθηση πως το πρώτο βήμα ήταν κατάληψη από τους «άπιστους» της Σμύρνης το 1922. Το 1939 εκβιάζοντας την Δύση πέτυχαν την ενσωμάτωση της Αλεξανδρέττας ή τουρκιστί HATAY. Αυτό το θεωρούν ως το 2^ο βήμα. Η εισβολή στην Κύπρο το 1974 πιστεύουν πως ήταν το 3^ο βήμα. Αργότερα ο Αχμέτ Νταβούτογλου με τον Νέο-οθωμανισμό συγκεκριμενοποίησε το όνειρο για μία νέα οθωμανική αυτοκρατορία στα μέτρα του 21^ου αιώνα, με τις γειτονικές χώρες δορυφόρους ή κάτι σαν τουρκικά πασαλίκια ή έστω ηγεμονίες. Στην συνέχεια ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σκέφτηκε πως αυτός θα είναι ο εκλεκτός που θα υλοποιήσει το τουρκικό όνειρο. Η Τουρκία κατέχει πλέον τμήματα της Συρίας και του Ιράκ. Η τουρκική βάση στην Σομαλία δείχνει το μέγεθος των σχεδιασμών της. Η Τουρκία ακόμα διαθέτει βάσεις στο Κατάρ και στην Αλβανία. Τα τελευταία γεγονότα δείχνουν την απόφαση της Τουρκίας να διαφεντεύει όλη την ανατολική Μεσόγειο και να κάνει την Λιβύη προτεκτοράτο της. Πολλές ενέργειές της δείχνουν μίμηση από αντίστοιχες βρετανικές του 18^ου και 19^ου αιώνα όταν το βρετανικό στέμμα κυβερνούσε τα κύματα και δημιουργούσε την αποικιακή αυτοκρατορία του.

Σε κάθε τουρκικό παζάρι ο πονηρός πραματευτής μετράει τον πελάτη, του ζητάει κάποια τεράστια τιμή, στο παζάρι που ακολουθεί, όσο χαμηλά και αν  πουλήσει πάντα εξαιρετικά ωφελημένος θα είναι.

Αυτή η τουρκική φιλοσοφία του μελετημένου παζαριού εφαρμόζεται από τους Τούρκους πολιτικούς στις διεθνείς σχέσεις τους. Αυτό είναι φυσικό μιας και το παζάρι είναι γενικά ο τρόπος ζωής και παράδοσης.

Τώρα βλέπουμε την τουρκική ηγεσία να παραβιάζει κάθε έννοια διεθνούς δικαίου διακηρύσσοντας ταυτόχρονα με απίστευτο θράσος πως έχουν το δίκιο με το μέρος τους. Εδώ παρατηρούμε και κάτι ιδιαίτερο. Τις ακραίες δηλώσεις των Τούρκων κυβερνόντων να διαδέχονται άλλες διαλλακτικότερες. Ελάτε να τα βρούμε! Λένε. Το μαστίγιο και το καρότο. Το πρώτο επιδιώκει να τρομοκρατήσει τον αντίπαλο, ή αν προτιμάτε το θύμα. Το δεύτερο είναι για να τον φέρει στο παζάρι.

Η σύμβαση του Montego Bay για το Δίκαιο της Θαλάσσης  (1982) καθιερώνει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη 200 ναυτικών μιλίων. Εφόσον οι ΑΟΖ δύο χωρών αλληλεπικαλύπτονται τότε ισχύει η μέση γραμμή ανάμεσα στις δυο ακτογραμμές. Αυτά ισχύουν εφόσον δεν υπάρχει διαφορετική συμφωνία ανάμεσα στα δυο μέρη.  

Ιδού λοιπόν σε τι αποβλέπει το καρότο και το μαστίγιο των Τούρκων. Να φοβίσει την Ελλάδα με την απειλή δυναμικής επιβολής να σύρει την χώρα μας στο τουρκικό παζάρι όπου θεωρούν πως υπερέχουν. Στους σχεδιασμούς τους όμως υπάρχει και το σχέδιο 2, δηλαδή η επιβολή των σχεδιασμών τους με στρατιωτικά μέσα εφ’ όσον οι συνθήκες το επιτρέπουν, για την περίπτωση που δεν περάσει το πρώτο.

Η Τουρκία ισχυρίζεται αυθαίρετα πώς τα νησιά δεν δικαιούνται Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Ούτε καν υφαλοκρηπίδας.

Ψάξαμε παντού και δεν βρήκαμε ούτε ένα νησί, έστω με ελάχιστους κατοίκους και με στοιχειώδη οικονομική δραστηριότητα που να μην έχει ΑΟΖ.

• Το Μπαχρέιν, στον Περσικό κόλπο, με 1.5 εκατομμύρια κατοίκους και έκταση 780 τχ έχει ΑΟΖ 10.225 τχ.

• Η βρετανική κτήση της Νότιας Γεωργίας και Νοτίων Σάντουιτς, στον νότιο Ατλαντικό ωκεανό κατοικείται από μόλις 30 κατοίκους, έχει έκταση 3903 τχ, έχει ελάχιστη οικονομική δραστηριότητα, όμως διαθέτει ΑΟΖ 1.449.532 τχ.

• Τα νησιά Φερόες, στην Βόρεια θάλασσα έχουν 261.000 κατοίκους, η έκταση τους είναι 1399 τχ και διαθέτουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη 260.995 τχ.

• Τα νησιά Ρύου-Κύου, με γνωστότερο το μεγαλύτερο νησί τους, την Οκινάουα, όπου έλαβαν χώρα οι πολύνεκρες μάχες στον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ανήκουν στην Ιαπωνία. Έχουν πληθυσμό 1.550.000 κατοίκους, έκταση 2.271 τχ και ΑΟΖ 1.394.676 τχ

• Το Πίτκαιρν, αποικία του βρετανικού στέμματος στον Ειρηνικό έχει πληθυσμό μόλις 50 κατοίκους, έκταση 47 τχ και ΑΟΖ 836.108 τχ.

• Οι Αζόρες είναι αυτόνομη περιοχή της Πορτογαλίας με 247.000 κατοίκους, έκταση 2333 τχ και ΑΟΖ 953.633 τχ.

• Τα νησιά Φίτζι στον Ειρηνικό ωκεανό με κατοίκους 912.000, έκταση 18.274 τχ. Διαθέτουν ΑΟΖ 1.282.978 τχ.

• Η Μαδαγασκάρη έχει 27 εκατομμύρια κατοίκους, έκταση 587.041 τχ και ΑΟΖ 1.225.259.

• Η Κούβα έχει 11.210.000 κατοίκους, έκταση 109.884 τχ και ΑΟΖ 350.751 τχ.

• Η Τρίσταν Ντα Κούνια, κτήση του βρετανικού στέμματος στον νότιο Ατλαντικό, έχει μόνο 293 κατοίκους και έκταση184 τχ. Όμως διαθέτει ΑΟΖ 754.720 τχ.

• Η Νέα Ζηλανδία έχει πληθυσμό 4.948.000 κατοίκους, έκταση 268.021 τχ. Η ΑΟΖ που διαθέτει είναι 4.083.744 τχ. Μία πρόσφατη κυβερνητική ανακοίνωση ανεβάζει την έκταση της ΑΟΖ σε 4.3 εκατομμύρια τχ. Σε αυτή την έκταση δεν περιλαμβάνονται οι εξαρτημένες από την Νέα Ζηλανδία αυτόνομες νήσοι Τοκελάου, Νιούι, Νήσοι Κούκ καθώς και η Νεοζηλανδική περιοχή στην Ανταρκτική (Ross dependency). Οι περιοχές αυτές έχουν ιδιαίτερες οικονομικές ζώνες που δεν προσμετρούνται στην ΑΟΖ της Νέας Ζηλανδίας.

• Οι Μαλδίβες, στον Ινδικό ωκεανό έχουν 392.473 κατοίκους, έκταση 298 τχ και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη 923.322 τχ.

• Η Βερμούδα είναι κτήση του βρετανικού στέμματος στον βόρειο Ατλαντικό. Οι κάτοικοι είναι 71.176, η έκταση 53 τχ και η ΑΟΖ 450.370 τχ.

• Το νησί των Χριστουγέννων στον Ινδικό ωκεανό είναι αυτόνομο με εξάρτηση από την Αυστραλία. Φυσικό αυτό εφόσον έχει μόνο 1843 κατοίκους και έκταση 135 τχ. Όμως έχει ΑΟΖ 463.371 τχ.

• Η νήσος της Αναλήψεως (Ascension Island) είναι κτήση του βρετανικού στέμματος με 806 κατοίκους και έκταση 88 τχ. Διαθέτει ΑΟΖ 441.658 τχ.

• Το νησί Νόρφολκ, στον Ειρηνικό ωκεανό είναι αυτόνομο, εξαρτημένο από την Αυστραλία. Βλέπετε οι 1748 κάτοικοι του δεν μπορούν να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Η έκτασή του είναι 35 τχ. Και η ΑΟΖ που το περικλείει εκτείνεται σε 428.618 τχ, δηλαδή 12.462 φορές η έκταση του νησιού.

Αν δεν αρκούν όλα τα ανωτέρω μπορώ να σας απαριθμήσω περισσότερες περιπτώσεις. Το σίγουρο είναι πως δεν υπάρχει κανένα νησί χωρίς ΑΟΖ.

Σε όλη την υφήλιο το ζήτημα ΑΟΖ είναι σχεδόν παντού τακτοποιημένο χωρίς καμία απόκλιση από το διεθνές δίκαιο της θαλάσσης. Υπάρχουν κάποιες εκκρεμότητες που δεν έχουν τακτοποιηθεί όπως της Νορβηγίας με την Ρωσία για την ΑΟΖ στην Σπιτσβέργη (Σβάλμπαντ), της Κίνας με την Ιαπωνία για κάποιες νησίδες στην Κινεζική θάλασσα και του Καναδά με τα γαλλικά νησιά Σαιν Πιέρ και Μικελόν όπου υπάρχει διαπραγμάτευση για το μέγεθος της ΑΟΖ και μόνο. Η μοναδική στην παγκόσμια βιβλιογραφία ιδιόμορφη στάση (αναφέρεται: peculiar) είναι η στάση της Τουρκίας που τίποτα δεν αναγνωρίζει, τίποτα δεν δέχεται και απλά θέλει να τα αρπάξει όλα.