Η Ν.Κεραμέως στο δρόμο για το Κολοκοτρωνίτσι, ο Π.Πόπωτας στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας

Δεν μπορεί, η Υπουργός Παιδείας πρέπει να θαυμάζει τον δήμαρχο Πόπωτα και να εμπνέεται από το σύνθημά του «Εμπρός, Πίσω!». Γράφ...

Δεν μπορεί, η Υπουργός Παιδείας πρέπει να θαυμάζει τον δήμαρχο Πόπωτα και να εμπνέεται από το σύνθημά του «Εμπρός, Πίσω!».

Γράφει ο Χριστόφορος Βερναρδάκης

Βέβαια, ο Πόπωτας είχε και έναν αυτοσαρκασμό, πράγμα που στην περίπτωση της δικής μας ηρωίδας απουσιάζει. Εχει όμως αντιγράψει απολύτως την «κουτοπονηριά» του ως μέθοδο επίτευξης των επιδιώξεών του. Η πρόταση νόμου που εισηγείται στην Βουλή αποδεικνύει του λόγου το αληθές.  

1.    Νηπιαγωγείο με voucher κατάρτισης;

Η δική μας ηρωίδα θεωρεί πρόοδο κάθε «αγοραία» ανοησία. Ας πούμε, στην αντίληψή της τα Νηπιαγωγεία είναι κάτι σαν προκαταρκτικές δομές κατάρτισης. Γι’αυτό και υπό τον τίτλο «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» προσθέτει σε αυτά θεματικούς κύκλους με σκοπό «την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας». Δεξιότητες παντού… 

Και τι δεξιότητες χρειάζεται το «καταρτιζόμενο νήπιο»; Αγγλικά και πληροφορική. Είναι απίστευτο…

-    …που μία Υπουργός Παιδείας στις μέρες μας φέρεται να αγνοεί ότι πριν τη συστηματική διδασκαλία του γραπτού λόγου, πόσο μάλλον της εκμάθησης ξένης γλώσσας όπως τα Αγγλικά, προηγείται η ανάπτυξη γνώσεων, στάσεων και συμπεριφορών αναδυόμενου γραμματισμού. Σε αυτό ακριβώς έγκειται ο ρόλος του Νηπιαγωγείου, όπου σχεδιάζονται και εφαρμόζονται κατάλληλες δραστηριότητες, με στόχο την ανάπτυξη ικανοτήτων προφορικού και γραπτού λόγου. Ικανοτήτων, όχι δεξιοτήτων.

-    …που φέρεται να αγνοεί επιδεικτικά τις κοινωνικές σχολικές ανάγκες της ηλικίας αυτής σε λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς, παιδοψυχολόγους, και μάλιστα σε μια εποχή που οι ανάγκες αυτές διογκώνονται.  

-    …που αγνοεί ότι - με δεδομένο το μεγάλο ποσοστό δίγλωσσων μαθητών που φοιτούν στο δημόσιο Νηπιαγωγείο - θα έπρεπε να έχει προτεραιότητά της τη δημιουργία προϋποθέσεων που θα ενθαρρύνουν το διγραμματισμό, την ταυτόχρονη ανάπτυξη της μητρικής και της επίσημης γλώσσας, με σεβασμό στην πολιτισμική ταυτότητα κάθε παιδιού που προέρχεται από ξένη χώρα.

-    …που αγνοεί επιδεικτικά τη γνώμη της επιστημονικής κοινότητας (το ακριβώς αντίθετο δηλαδή απ’ αυτό που διαφημίζει η Κυβέρνηση ότι κάνει στην περίπτωση της υγειονομικής κρίσης). Στις 22/2 η Σύνοδος Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών είχε ταχθεί κατά της εισαγωγής ειδικοτήτων Αγγλικών και Φυσικής Αγωγής στο Νηπιαγωγείο, καθώς μια τέτοια πρόθεση έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοσοφία του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών του Νηπιαγωγείου, οδηγώντας εν τέλει στη σχολειοποίησή του. Φωνή βοώντος… 

2.    Η «μαζική τάξη» ως επιστροφή στην προ εικοσαετίας κανονικότητα 

Εκεί που το σύνθημα του Πόπωτα «Εμπρός, Πίσω!» βρίσκει την ιστορική του δικαίωση είναι στην αύξηση των νηπίων και των μαθητών Δημοτικού ανά αίθουσα. Τέτοιος ωμός αναχρονισμός είχε καιρό να εμφανιστεί στην άσκηση μιας δημόσιας πολιτικής.

Από 22 που είναι σήμερα τα νήπια και οι μαθητές /τριες ανά τμήμα, γίνονται 24 με δυνατότητα προσαύξησης 10%, δηλαδή 26 ή και 27 υπό προϋποθέσεις.

Ο,τιδήποτε κατακτήθηκε τα προηγούμενα χρόνια πετιέται στο καλάθι. Εδώ δεν έχουμε απλώς μια πολιτική αντίθετη στη σύγχρονη παιδαγωγική βιβλιογραφία και πρακτική. Ο Πόπωτας θα το δικαιολογούσε αυτό άλλωστε. Εδώ έχουμε την απόλυτη υποκρισία έναντι της πολιτικής που ακολουθείται με τις υποδείξεις των ειδικών από τα άλλα Υπουργεία, ακόμα και τη Βουλή, σε περίοδο πανδημίας. Με τις  εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα πρέπει να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας για την τήρηση της δημόσιας υγείας, το Υπουργείο Παιδείας αποδεικνύει την υποκρισία του ως προς το υγειονομικό κομμάτι, αυξάνοντας τον αριθμό μαθητών ανά τάξη, προκαλώντας συγχρωτισμό στα σχολεία, αδιαφορώντας για την υγεία των μαθητών, των οικογενειών τους, των εκπαιδευτικών, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας.

Όμως, η μεγάλη «ποπώτειος» πονηριά βρίσκεται αλλού. Το Υπουργείο Παιδείας στοχεύει σε σαρωτικές ΣΥΜΠΤΥΞΕΙΣ - ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ τμημάτων και σχολείων. Με πρόχειρους υπολογισμούς μπορεί να σημαίνει κλείσιμο 700 περίπου τμημάτων μόνον σε Δημοτικά. Και βεβαίως, μια τέτοια πολιτική θα οδηγήσει τον χαρακτηρισμό πολλών εκπαιδευτικών ως πλεοναζόντων, γεγονός που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε «ανάγκες εξοικονόμησης» εκπαιδευτικού προσωπικού και, κατά συνέπεια, σε πρόσληψη μικρότερου αριθμού αναπληρωτών την ερχόμενη σχολική χρονιά, αλλά και μετάθεση χρονικά των μόνιμων προσλήψεων.

3.    Ψυκτικοί, γρήγορα στο Περιστέρι σας…

Δεν πρέπει να ξεχάσουμε κάτι βασικό:

Κεντρική στρατηγική κατεύθυνση του νέου «Πόπωτα» και της Κυβέρνησης ευρύτερα, είναι ο ασφυκτικός περιορισμός της κοινωνικής κινητικότητας μέσω του εκπαιδευτικού μηχανισμού.

Ο στόχος της είναι να περιορίσει την πρόσβαση των λαϊκών τάξεων στη Δημόσια Εκπαίδευση, να συγκροτήσει ένα ανατροφοδοτούμενο σύστημα διαρκούς «επιλογής» και «αποκλεισμών» με πρόσχημα την «αριστεία» και την «αξιολόγηση» που θα ξεκινά από τη νηπιακή και στοιχειώδη εκπαίδευση, θα μορφοποιείται στη Δευτεροβάθμια και θα φτάνει στον τελικό της προορισμό στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Ηδη έχει νομοθετήσει την αναστολή λειτουργίας των Διετών Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για αποφοίτους ΕΠΑΛ και έχει καταργήσει τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης των μαθητών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στα Τμήματα Ελεύθερης Επιλογής. Σήμερα, έρχεται να αποτελειώσει τα ΕΠΑΛ με την καθιέρωση ηλικιακού ορίου στα 17 χρόνια για τις εγγραφές. Στην πράξη «χαρίζει» το 1/3 των μαθητών των ΕΠΑΛ στα ιδιωτικά ΙΕΚ, μια απαράδεκτη από κάθε άποψη πολιτική διαπλοκής με ιδιωτικά συμφέροντα, αλλά και μια ακραία ταξική πολιτική δημιουργίας ενός μαζικού στρατού ημι-ανειδίκευτης εργασίας, χωρίς κοινωνικές και επαγγελματικές διόδους.

Και κατόπιν, αυταρχισμός, εξεταστική εντατικοποίηση, πολιτικές αποκλεισμού στο σχολείο που εκφράζονται με την αυστηροποίηση της προαγωγής και της απόλυσης στο γυμνάσιο και το λύκειο, λιγότερη διδασκαλία και περισσότερες εξετάσεις σε περισσότερα μαθήματα, επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων. Το σχολείο μετατρέπεται σε ένα οργανωμένο και απωθητικό μηχανισμό απόρριψης και επιλογής μέσω των συνεχών εξετάσεων. Στόχος είναι να φτάσουν όσο λιγότεροι γίνεται στα Πανεπιστήμια, εκεί που οι πολιτικές της αξιολόγησης της αγοράς και της μειωμένης χρηματοδότησης έχουν ήδη νομοθετηθεί.

Η Υπουργός Παιδείας, όπως ακριβώς και ο Πόπωτας, έχει εμμονές. Η μεγαλύτερη είναι η ιδιωτικοποίηση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και η αναθεώρηση του άρθρου 16. Οσο αυτό δεν γίνεται κατορθωτό τόσο περισσότερο θα εμμένει σε πολιτικές υπονόμευσης της δημόσιας δωρεάν πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Με το νομοσχέδιο αυτό καθιερώνει νέα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών σε προπτυχιακό επίπεδο με «τέλη φοίτησης» βεβαίως. Η πολιτική αυτή στοχεύει στη δημιουργία ενός «παράλληλου Πανεπιστημίου» μέσα στο δημόσιο Πανεπιστήμιο, με δίδακτρα για φοιτητές /τριες από χώρες της Ε.Ε, με προγράμματα σπουδών «ανεξάρτητα» από τα πανεπιστημιακά Τμήματα και τις Σχολές. Η «κουτοπονηριά Πόπωτα», βεβαίως, βρίσκεται στο γεγονός ότι πολύ εύκολα μπορεί να προσβληθεί η σκοπίμως κάκιστη αυτή νομοθέτηση, αφού για λόγους ισονομίας έλληνες φοιτητές /τριες θα προσφύγουν δικαστικά (ως πολίτες χώρας-μέλους της ΕΕ) για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα εισαγωγής τους σε αυτά τα «Προγράμματα» από την «πίσω πόρτα». Η ιδιωτικοποίηση δια της τεθλασμένης…

4.    «Συντηρητισμός είναι […] όταν αμφιβάλλεις να ρωτάς τη μαμά σου» (Woodrow Wilson) 

Δεν μπορούν να μείνουν ασχολίαστα δύο κορυφαία σημεία του νομοσχεδίου Κεραμέως, κυρίως για το ιδεολογικό τους φορτίο. Το πρώτο είναι η επαναφορά της διαγωγής και της αξιολόγησής της. Το δεύτερο, η κατάργηση της Κοινωνιολογίας ως διδασκόμενου και εξεταζόμενου μαθήματος. Για το πρώτο, δεν χωρά αμφιβολία ότι η (και βαθιά θρησκευόμενη) Υπουργός πρέπει να ρώτησε τη μητέρα της ή κάποιον γηραιότερο της οικογενείας. Και επειδή οι αναφορές της προηγούμενης γενιάς δεν είναι ο Πόπωτας, αλλά ο Δαλιανίδης στο «νόμο 4000», φαίνεται ότι στόχος του Υπουργείου είναι να επιστρέψουμε ολοταχώς στην εποχή των «τέντυ-μπόϊδων».

Για το δεύτερο όμως μάλλον τον πολυπράγμονα Αδωνι πρέπει να ρώτησε. Με την κατάργηση της Κοινωνιολογίας αποκάλυψε ότι δεν εμφορείται απλώς από έναν αναχρονιστικό συντηρητισμό, αλλά από βαθιές σκοταδιστικές τάσεις στο χώρο της επιστημονικής έρευνας και της σύγχρονης επιστημονικής συζήτησης. Δυστυχώς σήμερα στην Ελλάδα γίνεται επίσημη πολιτική και επενδύεται από ιδεολογικές ή αγνωστικιστικές ιδεοληψίες ένας βαθύτατος προ-νεωτερικός πουριτανισμός . Ακόμα και η παλιά υπερσυντηρητική προπολεμική και μεταπολεμική δεξιά είχε μεγαλύτερο και βαθύτερο γνωστικό υπόβαθρο από το νεο-γιαπισμό της σημερινής ημιμάθειας.

Η Υπουργός θα μπορούσε να ρωτήσει για το ζήτημα αυτό τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Θα είχε ενδιαφέρον η απάντησή του, όπως θα έχει και τώρα στη Βουλή όταν θα συζητηθεί το νομοσχέδιο: να θυμίσουμε απλώς ότι το πρώτο πτυχίο του σημερινού Πρωθυπουργού σύμφωνα με το επίσημο βιογραφικό του ήταν στο Harvard, στις Κοινωνικές Επιστήμες (!).    

Χριστόφορος Βερναρδάκης
Πανεπιστημιακός – Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Αθήνας

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου