Νεομακαρθισμός και προπαγάνδα

(Εικόνα: Φωτογραφία από τη θρυλική ταινία του Χόλυγουντ «Όσα παίρνει ο άνεμος», η προβολή της οποίας απαγορεύτηκε από την πλατφόρμα τη...

(Εικόνα: Φωτογραφία από τη θρυλική ταινία του Χόλυγουντ «Όσα παίρνει ο άνεμος», η προβολή της οποίας απαγορεύτηκε από την πλατφόρμα της ΗΒΟ, λόγω των «ρατσιστικών» της μηνυμάτων)

Ο Μακαρθισμός στηρίχτηκε στον φανατισμό ενός και στον φόβο των περισσότερων. Ο Νεομακαρθισμός στηρίζεται στον φανατισμό και την επιβολή που ασκούν ολόκληρες ομάδες που καίνε, σπάνε, κλέβουν, σκοτώνουν, σπιλώνουν, υβρίζουν, διασύρουν κατ’ εξακολούθηση.

Γράφει ο Δημήτρης Γκίκας*

Ο Μακαρθισμός υπήρξε μια ιδιαίτερη πολιτική δραστηριότητα που αφορούσε στη στοχοποίηση συγκεκριμένων ατόμων με τη χρήση δημαγωγικών τακτικών και την επίθεση (σε προσωπικό ή συλλογικό επίπεδο), βασισμένη σε πολιτικά και εθνικά κριτήρια. Ιστορικά, ο όρος πήρε το όνομά του από τον Γερουσιαστή των ΗΠΑ Τζόζεφ Μακάρθυ, ο οποίος εξαπέλυσε ένα πραγματικό «πογκρόμ» ενάντια σε όσους, συνήθως ανυπόστατα, κατηγορήθηκαν για «διάβρωση» από τις κομμουνιστικές ιδέες. 

Ο Μακαρθισμός απέκτησε κοινωνικές και πολιτιστικές διαστάσεις, καθώς αποτέλεσε το όχημα για προπαγάνδα κατά της Σοβιετικής Ένωσης και του κομμουνισμού, ενώ χιλιάδες άνθρωποι κατηγορήθηκαν ως κομμουνιστές ή επιρρεπείς στον κομμουνισμό. Πολλοί εξ αυτών έχασαν τις δουλειές τους, σπιλώθηκε το όνομά τους και διασύρθηκαν – ανάμεσά τους και πολλοί καλλιτέχνες (η περίφημη «Μαύρη λίστα του Χόλυγουντ).

70 χρόνια μετά, φαίνεται ότι οδηγούμαστε σ’ έναν νέου τύπου Μακαρθισμό, όπου αυτή τη φορά η κατηγορία δεν είναι «είσαι κομμουνιστής», αλλά «είσαι ρατσιστής». Είναι, μάλιστα τόσο ισχυρή αυτή η κατηγορία, ώστε ακόμα και ταινίες που άφησαν εποχή, όπως η καταπληκτική «Όσα παίρνει ο άνεμος», ξαφνικά εγκαλούνται ως «ρατσιστικές».

Με όχημα τη δολοφονία του Τζ. Φλόιντ από αστυνομικό, οι νέοι Μακαρθιστές σήμερα «στήνουν» ολόκληρες διαδικτυακές «δίκες» για τον ανυπόστατο «ρατσισμό» όσων δεν επικροτούν τη λογική του «σπάω, καίω, κλέβω, σκοτώνω για τον Φλόιντ», που θεωρούν ότι καμία ζωή δεν αξίζει λιγότερο ή περισσότερο από αυτή του Φλόιντ, που θυμίζουν ότι ανάλογα περιστατικά συμβαίνουν, δυστυχώς, συνέχεια και δεν έχουν πάντα φυλετικό πρόσημο, που, τέλος πάντων, δεν ασπάζονται τις κάθε λογής ανοησίες της σύγχρονης πολιτικής ορθότητας για να δικαιολογήσουν την κάθε μορφή προπαγάνδας και πολιτικής ιδεολογίας.

Ο Νεομακαρθισμός διαχέεται ευκολότερα, καθώς τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι ιδιαίτερα «επιρρεπή» σε τέτοιες προπαγάνδες, έχουν παγκόσμια διείσδυση και άμεση ανταπόκριση και η κοινωνική τους επίδραση είναι, ίσως, ακόμα μεγαλύτερη.

Στον Μακαρθισμό της εποχής του ’50 αντέδρασαν πολλοί διανοούμενοι των ΗΠΑ, θεωρώντας ότι άλλο είναι ο υπαρκτός σοβιετικός κίνδυνος κι άλλο η κατάπτυστη και γελοία προπαγάνδα, οι μαύρες λίστες και τα «κατηγορώ» εναντίον ανθρώπων που, απλώς, δεν μπορούσαν να αποδεχτούν τον περιορισμό της ελευθερίας σκέψης.

«Ένας φόνος σε κάνει κακό. Χιλιάδες φόνοι σε κάνουν ήρωα. Οι αριθμοί πάντα αγιοποιούν», είπε ο Charlie Chaplin, ένας από τους ηθοποιούς που κατηγορήθηκε ως κομμουνιστής κατά την περίοδο του Μακαρθισμού.

Ο Μακαρθισμός στηρίχτηκε στον φανατισμό ενός και στον φόβο των περισσότερων. Ο Νεομακαρθισμός στηρίζεται στον φανατισμό και την επιβολή που ασκούν ολόκληρες ομάδες που καίνε, σπάνε, κλέβουν, σκοτώνουν, σπιλώνουν, υβρίζουν, διασύρουν κατ’ εξακολούθηση. Το έγκλημα είναι πάντα το ίδιο…

*Ο Δημήτρης Γκίκας είναι Διδάκτωρ Πολιτικής και Αισθητικής Φιλοσοφίας

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου