Ανοιχτή κοινωνία, ρατσισμός και λαθρομετανάστευση

Το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ακραίου ορθοπολιτικού λόγου, τον οποίο εξάλλου κ...

Το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ακραίου ορθοπολιτικού λόγου, τον οποίο εξάλλου κατά κόρον χειρίζεται και η αντιεξουσιαστική ρητορεία.

Όσοι αντιδρούν στις πολιτικές της λαθρομετανάστευσης αποκαλούνται συλλήβδην «φασίστες», «ρατσιστές», «εθνίκια», ενώ όσοι τις υποστηρίζουν αυτοαποκαλούνται «ανθρωπιστές».

Γράφει ο Δημήτρης Γκίκας*

Η πολιτική της λαθρομετανάστευσης στηρίζεται στην πολυδιαφημισμένη έννοια της πολυπολιτισμικής ή ανοιχτής, κατά Κ. Πόππερ, κοινωνίας. Πρόκειται για ένα σύνολο που δεν βασίζεται σε οργανικούς δεσμούς, αλλά σε μια έννοια εντελώς ξένη - για κάθε ανθρώπινη κουλτούρα – προς ό, τι θα αποκαλούσαμε «δεσμό». Εδράζεται στην ιδέα όχι μιας συνεκτικής μορφής ταυτότητας, όπως για παράδειγμα ο όρος «τάξη» ή «έθνος», αλλά στην ιδέα μιας απουσίας της ταυτότητας. Απαξιώνει ήθη κι έθιμα, κοινά οράματα, αντιλήψεις για τον κόσμο. Υπό την έννοια αυτή, η ανοιχτή κοινωνία απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί κοινωνία. Πρόκειται για συνονθύλευμα απαλλοτριωμένων κοινωνιών που απογυμνώνονται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Δεν είναι μια ανοιχτή σε όλους κοινωνία. Είναι ένας παμφάγος οργανισμός που καταναλώνει τις άλλες κοινωνίες.

Σκοπός της ανοιχτής κοινωνίας δεν είναι η συνύπαρξη, αλλά η μαζοποίηση. Αν αποσκοπούσε στην ελεύθερη συνύπαρξη των λαών, θα ρωτούσε τους λαούς για το αν επιθυμούν τη συνύπαρξη αυτή. Κατά συνέπεια, δεν στηρίζεται στην ελευθερία, αλλά στην υποταγή. Δεν σου ζητά, σε αναγκάζει να εγκαταλείψεις τη μοναδικότητά σου για να γίνεις ίδιος με τους άλλους. Όχι ίσος, ίδιος. Χωρίς δεσμούς, αλλά με δεσμά. Χωρίς πειθώ, αλλά με προπαγάνδα. Δεν σου προσφέρει καινούργιες αξίες, σου ζητά να εγκαταλείψεις τις αξίες σου.

Ο πολιτικός λόγος της ανοιχτής κοινωνίας χειρίζεται την έννοια του ρατσισμού, για να μπορέσει να επηρεάσει υπέρ των πολιτικών λαθρομετανάστευσης. Αποδίδει, δηλαδή την ιδιότητα του ρατσιστή σε όσους αμφισβητούν τις πολιτικές αυτές. Η ακραία αυτή ρητορεία επιχειρεί να κάμψει τις αντιστάσεις μεγάλου μέρους του πληθυσμού, καθώς ο ρατσισμός έχει συσχετιστεί με τις φρικαλεότητες της Ναζιστικής Γερμανίας. Όμως, η θεωρία του ρατσισμού δεν συνδέεται με τις πολιτικές της λαθρομετανάστευσης. Οι φυλετικές διακρίσεις ορίζονται στη βάση ότι μια φυλή όχι μόνο θεωρεί εαυτόν ως ανώτερη από τις άλλες, αλλά επιπλέον την ανωτερότητα αυτή την μεταστοιχειώνει σε δικαιολογημένη κυριαρχία και βία έναντι των άλλων φυλών. Όσοι, όμως αμφισβητούν τις πολιτικές της λαθρομετανάστευσης δεν είναι κατ’ ανάγκη ρατσιστές, καθώς δεν θεωρούν απαραίτητα τους λαθρομετανάστες κατώτερους ή ότι είναι δικαιολογημένη η χρήση βίας εναντίον τους.

Η κριτική που ασκείται στις πολιτικές λαθρομετανάστευσης δεν ταυτίζεται ούτε με την προσωπική στάση έναντι των αλλοεθνών. Κάποιος που αντιλαμβάνεται τη λαθρομετανάστευση ως απειλή για τη δική του κοινωνική και εθνική συνοχή, δεν σημαίνει ότι μισεί τους ίδιους τους λαθρομετανάστες. Επίσης, οι πολιτικές υπέρ της λαθρομετανάστευσης έχει αποδειχθεί ότι δεν στηρίζονται σε ανθρωπιστικά ιδεώδη, αλλά σε συμφεροντολογικές βάσεις. Αν τα πραγματικά κίνητρα ήταν ανθρωπιστικά, τότε καμία πολιτική δεν θα ωθούσε στη λαθρομετανάστευση για κανέναν λόγο (οικονομικό ή άλλο). Αντιθέτως, θα αποσκοπούσε στην πάταξη της λαθρομετανάστευσης, δηλαδή του ξεριζωμού συμπαγών πληθυσμών από τις χώρες τους. Τα τεράστια χρηματικά ποσά που δίνονται στις χώρες «φιλοξενίας», θα δίνονταν στις χώρες προέλευσης για οικονομική ανόρθωση, κοινωνική γαλήνη, εξασφάλιση βασικών αγαθών επιβίωσης κ.ο.κ.

Οι αντιδρώντες στις πολιτικές της λαθρομετανάστευσης έχουν επίσης ταυτιστεί με «φασιστικές», υποτίθεται, ιδεολογίες. Ότι αυτό δεν ισχύει είναι εμφανές, αν σκεφτούμε ότι ιστορικά η κυρίαρχη ιδεολογία που στράφηκε ενάντια στη μετανάστευση γενικώς, την οποία μάλιστα θεώρησε «τέκνο» του καπιταλισμού, ήταν η μαρξιστική. Εξάλλου, η κλασική πλέον θέση να βαφτίζουμε «φασιστικό» οτιδήποτε είναι ενάντια στις δικές μας ιδεολογικές πεποιθήσεις «γεννήθηκε» ήδη από την εποχή των παντελώς, όπως αποδείχθηκε, αναξιόπιστων κοινωνικοψυχολογικών πειραμάτων του Θ. Αντόρνο (F-Scale), ο οποίος ταύτισε τον φασισμό με την αγάπη προς την πατρίδα και τον φασίστα με τον αυταρχικό τύπο προσωπικότητας που στρέφεται ενάντια σε άλλες εθνοτικές ομάδες.

Δυστυχώς, μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού αγνοεί τόσο τις φιλοσοφικές και ιδεολογικές απαρχές αυτού του ακραίου ορθοπολιτικού λόγου, όσο και τις εγγενώς ολοκληρωτικές αντιλήψεις που τον συνοδεύουν. Έτσι, η δολοφονία ενός μαύρου στις ΗΠΑ από έναν ψυχοπαθή αστυνομικό με προηγούμενο ιστορικό βίας βαφτίστηκε ρατσιστικό γεγονός, το οποίο με τη σειρά του πυροδότησε και «δικαιολόγησε» κάθε μορφή άναρχης βίας και καταστροφής.

Είναι εμφανές ότι η ανοιχτή κοινωνία είναι η σύγχρονη μορφή πολιτικού ολοκληρωτισμού, ο οποίος δρα πλέον ανεξέλεγκτα. Η ολοκληρωτική αυτή πολιτική στάση δεν οδηγεί παρά στην παγκόσμια υποδούλωση και στην κατάρρευση των κοινωνιών σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του ανθρώπινου πολιτισμού και σε όλα τα έθνη ανά τον πλανήτη…

(Στην εικόνα, μία από τις αφίσες που κατά καιρούς κυκλοφορούν από τις αντιεξουσιαστικές "κοινότητες")

*Ο Δημήτρης Γκίκας είναι Διδάκτωρ Πολιτικής και Αισθητικής Φιλοσοφίας

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου