Οι καταθέτες θα αντιμετωπίζονται πλέον ως επενδυτές...

Σε συμφωνία συμβιβασμό για την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών, που προβλέπει ότι στα σχήματα διάσωσης θα συμμετέχουν ενεργά και ο...

Σε συμφωνία συμβιβασμό για την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών, που προβλέπει ότι στα σχήματα διάσωσης θα συμμετέχουν ενεργά και οι πελάτες τους, κατέληξαν οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ.

O Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί σημείωσε πως «αυτή είναι μια επιτυχία, μια σκληρά κερδισμένη επιτυχία», ενώ ο ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μάικλ Νούν ανανέφερε ότι «η συμφωνία είναι ένα σημαντικό ορόσημο στις προσπάθειές μας για να σπάσει ο φαύλος κύκλος μεταξύ των τραπεζών και των κρατικών χρεών».

«Αν μια τράπεζα είναι το πρόβλημα, τώρα έχουμε ένα ενιαίο σύνολο κανόνων σε όλη την Ευρώπη για να αποφασίσει ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό», δήλωσε από την πλευρά του, ο ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισεμπλουμ.

Τραπεζίτες και πολιτικοί είχαν διεστανθεί, ότι είμαστε μπροστά σε θεμελιώδεις αλλαγές, οι οποίες θα μεταβάλουν τους κανόνες λειτουργίας των οικονομιών στη Γηραιά Ηπειρο.

Εβλεπαν καθαρά ότι στο μέλλον τα κράτη δεν θα διασώζουν τραπεζικά ιδρύματα σε κρίση, δεν θα προσφέρουν τα κεφάλαια που χρειάζονται για την ανακεφαλαιοποίησή τους, παρά θα μεταθέτουν την ευθύνη στους μετόχους και στους πελάτες των τραπεζών.

Με άλλα λόγια και μετά την απόφαση του Ecofin τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη, οι καταθέτες παύουν πλέον να αντιμετωπίζονται ως ασφαλισμένοι αποταμιευτές, αλλά αναγνωρίζονται ως επενδυτές που αναλαμβάνουν ρίσκο και φέρουν ακεραία την ευθύνη των επιλογών τους.

Η πρόβα της Κύπρου

Ουσιαστικά στην Κύπρο είχαμε την πρώτη πρόβα εφαρμογής αυτών των νέων αρχών και κανόνων στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Η κυρία Μέρκελ και ο κ. Σόιμπλε, αφού έσωσαν το 2009 τις προβληματικές και γεμάτες τοξικά περιφερειακές γερμανικές τράπεζες χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που τους έδινε ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αποφάσισαν ότι δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές τράπεζες που πιθανώς θα εκτεθούν στο άμεσο μέλλον σε αντίστοιχα προβλήματα.

Βασικά έκριναν τον Μάρτιο ότι η Κύπρος και όσα τη συνοδεύουν προσέφεραν την ευκαιρία της πρώτης εφαρμογής των νέων κανόνων που θα διέπουν στο εξής τον ευρωπαϊκό  χρηματοπιστωτικό τομέα.

Καταθέσεις=επενδύσεις

Οπως εξηγούσε ο πρώην αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κ. Νικ. Καραμούζης, «το νέο ευρωπαϊκό οικονομικό μοντέλο μεταφέρει μεγαλύτερη ευθύνη στα πρόσωπα και απεμπλέκει τα κράτη από τις διασώσεις των τραπεζών».

Και προσθέτει ότι «οι καταθέσεις θα αντιμετωπίζονται πλέον ως επενδύσεις και ο κάθε αποταμιευτής ή κεφαλαιούχος θα αναλαμβάνει την ευθύνη σε ποια χώρα, σε ποια τράπεζα και σε ποια προϊόντα θα επενδύσει».

Ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς κ. Μιχ. Σάλλας θεωρητικοποιούσε μάλιστα την επερχόμενη μεταβολή, υπογραμμίζοντας  παραστατικά στο «Βήμα» ότι «όπως επήλθε αλλαγή στις εργασιακές σχέσεις και επιβλήθηκαν απορρύθμιση, ευελιξία και  κινητικότητα, έτσι τώρα επιβάλλονται αντίστοιχη κινητικότητα και ευθύνη για το ρίσκο στο κεφάλαιο, στον έτερο δηλαδή  συντελεστή της παραγωγής».

Είναι φανερό ότι οι μεγάλες θεμελιώδεις αλλαγές του οικονομικού ήρθαν ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η οποία εξελίσσεται αδιάκοπα από το 2007 και εντεύθεν.

Το επιτόκιο

Οι αποταμιευτές και οι καταθέτες θα χάσουν σταδιακά την ασφάλειά τους και θα μετατραπούν σε επενδυτές. Θα φέρουν οι ίδιοι την ευθύνη των επιλογών τους και θα γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να χάσουν χρήματα από λανθασμένες τοποθετήσεις.

Με άλλα λόγια το επιτόκιο δεν θα αποτελεί το μόνο κριτήριο. Οι καταθέτες θα πρέπει να ελέγχουν προηγουμένως την υγεία των πιστωτικών ιδρυμάτων, την ποιότητα των χαρτοφυλακίων τους και βεβαίως τη διαχειριστική ικανότητα των διοικήσεών τους.

Υψηλό επιτόκιο θα παραπέμπει πιθανώς και σε υψηλό κίνδυνο, όπως και οι τοποθετήσεις σε μια χώρα με αδιαφανή οικονομικά στοιχεία θα θεωρούνται παρακινδυνευμένες. Χώρες με προβληματικό πιστωτικό τομέα θα απειλούνται ανά πάσα στιγμή. Πράγμα που σημαίνει ότι το χρήμα θα αρχίσει να  συσσωρεύεται στις ασφαλέστερες χώρες και στα υγιέστερα πιστωτικά ιδρύματα.

Αυτή η νέα συνθήκη βεβαίως θα μεταφέρει πίεση συνολικά στον τραπεζικό τομέα. Είναι κοινή πεποίθηση ότι στη νέα εποχή ο τραπεζικός τομέας θα συρρικνωθεί και ο ρόλος των τραπεζών στη χρηματοδότηση των οικονομιών θα περιορισθεί σημαντικά.

Οι κεφαλαιούχοι από τη στιγμή που θα νιώσουν ανασφαλείς θα μετακινηθούν και θα αναζητήσουν τα περισσότερα κέρδη αλλού. Η εξατομίκευση της ευθύνης θα αλλάξει καθοριστικά την επενδυτική τους συμπεριφορά και θα μεταφέρει κεφάλαια έξω από τις τράπεζες.

Πηγή